Σημαντικές τομές με έμφαση στην πρόληψη, τη διαχείριση κινδύνων και την επιχειρησιακή ετοιμότητα φέρνει το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, το οποίο αναμένεται να παρουσιαστεί στο Υπουργικό Συμβούλιο την ερχόμενη εβδομάδα.
Το σχέδιο νόμου, με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Ενεργή Μάχη», αποτελεί ουσιαστικά μια συνολική αναμόρφωση του υφιστάμενου πλαισίου Πολιτικής Προστασίας (ν. 4662/2020) και φιλοδοξεί να μετατοπίσει το βάρος από την καταστολή στην πρόληψη, ενισχύοντας παράλληλα τη συνεργασία φορέων, τη διαλειτουργικότητα και την ανθεκτικότητα της χώρας απέναντι σε φυσικές καταστροφές.
Πρόληψη πριν από την κρίση
Κεντρικό στοιχείο του νέου θεσμικού πλαισίου αποτελεί η θεσμοθέτηση της προδιαγεγραμμένης καύσης, δηλαδή της προγραμματισμένης και ελεγχόμενης χρήσης φωτιάς ως εργαλείου πρόληψης. Πρόκειται για πρακτική που εφαρμόζεται εδώ και χρόνια σε χώρες του ευρωπαϊκού Νότου και στοχεύει στη μείωση της συσσωρευμένης καύσιμης ύλης πριν από την αντιπυρική περίοδο, περιορίζοντας τον κίνδυνο ανεξέλεγκτων πυρκαγιών.
Παράλληλα, συστήνεται Ειδική Επιτροπή Εκτίμησης Πλημμυρικού Κινδύνου, στελεχωμένη με εξειδικευμένους επιστήμονες, η οποία θα αξιολογεί την ευαλωτότητα περιοχών και θα παρέχει έγκαιρη επιστημονική πληροφόρηση στην Πολιτική Προστασία.
Υποχρεωτικά σχέδια και επιστημονική αξιολόγηση
Με το νέο νομοσχέδιο, κάθε δήμος και περιφέρεια της χώρας υποχρεούται να εκπονήσει Σχέδια Πρόληψης Πυρκαγιών, τα οποία θα περιλαμβάνουν χαρτογράφηση κρίσιμων σημείων, επικίνδυνων ζωνών και μέτρων προστασίας.
Ιδιαίτερη σημασία αποκτά και η σύσταση ανεξάρτητης επιστημονικής επιτροπής για την αξιολόγηση των λεγόμενων mega fires – πυρκαγιών με τεράστια έκταση καμένων εκτάσεων. Στόχος είναι η εξαγωγή τεκμηριωμένων συμπερασμάτων που θα βελτιώνουν τον μελλοντικό σχεδιασμό και τη στρατηγική αντιμετώπισης.
Αναβάθμιση της διερεύνησης εμπρησμών
Στο επίκεντρο των αλλαγών βρίσκεται και η αναβάθμιση της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού (Δ.Α.Ε.Ε.), με τη δημιουργία νέων, εξειδικευμένων ανακριτικών κλιμακίων σε όλη τη χώρα. Τα κλιμάκια αυτά θα συνεργάζονται στενά με συναρμόδιες Αρχές, ώστε να διερευνώνται σε βάθος τα αίτια των πυρκαγιών και να ενισχύεται η πρόληψη.
Νέα επιχειρησιακά κέντρα και ενίσχυση νησιών
Το νομοσχέδιο προβλέπει τη δημιουργία Επιχειρησιακών Κέντρων σε κάθε Περιφερειακή Πυροσβεστική Διοίκηση, με απευθείας σύνδεση με το Εθνικό Συντονιστικό Κέντρο (ΕΣΚΕΔΙΚ), διασφαλίζοντας ενιαία εικόνα και ταχύτερη λήψη αποφάσεων.
Ιδιαίτερη μέριμνα λαμβάνεται για τα μικρά και απομακρυσμένα νησιά, με τη δυνατότητα σύστασης νέων μόνιμων πυροσβεστικών φυλακίων, ενισχύοντας την τοπική ετοιμότητα.
Εθελοντισμός και εκπαίδευση
Εισάγεται Μητρώο Επικουρικών Δυνάμεων, μέσω του οποίου πολίτες και επιχειρήσεις με διαθέσιμο εξοπλισμό θα μπορούν να συνδράμουν οργανωμένα σε κρίσιμα περιστατικά. Παράλληλα, διευρύνεται ο ρόλος των εθελοντών πυροσβεστών, με δυνατότητα συμμετοχής και εκτός της περιοχής ένταξής τους.
Σημαντικές αλλαγές προβλέπονται και στην εκπαίδευση, με την αναβάθμιση της Πυροσβεστικής Ακαδημίας σε Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα υβριδικού χαρακτήρα, καθώς και την επαναλειτουργία της σχολής αρχιπυροσβεστών.
Εναέρια μέσα και «ΑΙΓΙΣ»
Τέλος, μέσω του προγράμματος «ΑΙΓΙΣ», ανοίγει ο δρόμος για τη δημιουργία αυτόνομης επιχειρησιακής δύναμης εναέριων μέσων του Πυροσβεστικού Σώματος, με εκπαίδευση και αξιοποίηση δικών του αξιωματικών ως χειριστών και τεχνικών.
Όπως έχει τονίσει ο Υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Γιάννης Κεφαλογιάννης, κοινός στόχος όλων των αλλαγών είναι η ουσιαστική θωράκιση της Πολιτικής Προστασίας, ώστε η χώρα να αντιμετωπίζει τις σύγχρονες απειλές με σχέδιο, πρόληψη και επιχειρησιακή ισχύ.
